Аповесць пра Гэндзі

Аповесць пра Гэндзі
яп.: 源氏物語
Жанр	цукуры манагатары[d]
Аўтар	Мурасакі Сікібу
Мова арыгінала	ранняя японская мова[d]
Дата напісання	1010-я
Персанажы	Hikaru Genji[d], Kiritsubo Emperor[d], Kiritsubo Consort[d], Lady Fujitsubo[d], Aoi no Ue[d], Reizei Emperor[d], Murasaki[d], Suzaku Emperor[d], Kokiden no nyōgo[d], Oborozukuyo[d], Akashi no Nyūdō[d], Onna San no miya[d], Kashiwagi[d], Kaoru[d], Niōnomiya[d], Yūgao[d], Hanachirusato[d], Ukifune[d], mother of Ukifune[d] і Yūgiri[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

«Аповесць пра Гэндзі» (яп.: 源氏物語, Гэндзі манагатары) — раман, адзін з найбуйнейшых твораў японскай класічнай літаратуры, напісаны ў эпоху Хэян (пачатак 11 стагоддзя). Аўтарам твора лічыцца Мурасакі Сікібу, дама пры двары імператрыцы Сёсі. «Аповесць пра Гэндзі» лічыцца першым у свеце раманам (варыянты: сучасным раманам, псіхалагічным раманам, альбо першым раманам, прызнаным класічным). Аснову рамана складае біяграфія прынца Гэндзі, пабочнага сына імператара. Сюжэт закальцаваны, што адпавядае канцэпцыі кармы, характэрнай для літаратуры эпохі Хэян, якая знаходзілася пад моцным уплывам будызму.

Структура твора

Ілюстрацыя да Гэндзі-манагатары, прыпісваецца Тоса Міцуокі (1617—1691)

У рамане апісваецца жыццё Хікару Гэндзі, сына японскага імператара, у рамане названага імператар Кірыцуба, і яго малодшай фрэйліны, дамы з Паўлоўніевага павільёна. Па палітычных прычынах імператар пазбаўляе Гэндзі магчымасці атрымаць у спадчыну ўладу, паніжае яго да простага чалавека і дае прозвішча Мінамота, і прынцу даводзіцца дабівацца тытула пры двары. Раман апісвае рамантычныя прыгоды Гэндзі пры двары і адлюстроўвае арыстакратычную супольнасць таго часу.

Усяго твор складаецца з 54 главы, з іх адна не дайшла на нашага часу. Раман падзяляецца на тры часткі:

• Першыя 33 главы апавядаюць аб жыцці Гэндзі з дзяцінства да сталасці. Гэндзі пазнае каханне, але адпраўляецца ў выгнанне.
• Главы 34-41: прынц вяртаецца, дасягае магутнасці пры двары, але памірае яго каханая жонка
• Главы 42-44 вельмі кароткія і апісваюць падзеі пасля смерці Гэндзі.
• Главы 45-54 апавядаць пра спадчыннікаў прынца: Ніёй, Каору і Укіфунэ.

Спіс главаў

Глава «Хаванне ў аблоках» пустая і не ўваходзіць у нумарацыю. Існуе два варыянты, чаму так:

• Скрутак не дайшоў да нашага часу.
• Мурасакі Сікібу спецыяльна пакінула толькі назву, бо ёй было занадта сумна апавядаць пра смерць героя.

Глава	Арыгінальная назва	На англійскай (паводле Royall Tyler)	Пераклад
1	Кірыцуба (яп.: 桐壺)	The Paulownia Pavilion	Паўлоўніевы павільён
2	Хахакігі (яп.: 帚木)	The Broom-Tree	Дрэва-мятла
3	Уцусэмі (яп.: 空蝉)	The Cicada Shell	Шкарлупіна цыкады
4	Югаа (яп.: 夕顔)	The Twilight Beauty	Вечаровая прывабнасць
5	Вакамурасакі (яп.: 若紫)	Young Murasaki	Маладая Мурасакі
6	Суэцумухана (яп.: 末摘花)	The Safflower	Шафран
7	Мамідзі-но га (яп.: 紅葉賀)	Beneath the Autumn Leaves	Свята асенняга лісця
8	Хана-но эн (яп.: 花宴)	Under the Cherry Blossoms	Пад вішнёвымі кветкамі
9	Аой (яп.: 葵)	Heart-to-Heart	Ад сэрдца да сэрдца
10	Сакакі (яп.: 榊)	The Green Branch	Зялёная галіна
11	Ханацірусата (яп.: 花散里)	Falling Flowers	Сад, дзе ападаюць кветкі
12	Сума (яп.: 須磨)	Exile to Suma	Выгнанне ў Суму
13	Акасі (яп.: 明石)	Akashi	Акасі
14	Міацукусі (яп.: 澪標)	Channel Buoys	Каля ўзбярэжных буйкоў
15	Ёмагіў (яп.: 蓬生)	A Waste of Weeds	Марнаванне зёлак
16	Сэкія (яп.: 関屋)	At the Pass	Каля заставы
17	Эавасэ (яп.: 絵合)	The Picture Contest	Параўнанне карцін
18	Мацукадзэ (яп.: 松風)	Wind in the Pines	Вецер у хвоях
19	Усугумо (яп.: 薄雲)	Wisps of Cloud	Тонкія аблокі
20	Асагао (яп.: 朝顔)	The Bluebell	Сіні званочак
21	Отомэ (яп.: 乙女)	The Maidens	Дзяўчыны
22	Тамакадзура (яп.: 玉鬘)	The Tendril Wreath	Вянок з тонкіх траў
23	Хацунэ (яп.: 初音)	The Warbler's First Song	Першая песня чаротаўкі
24	Кацё (яп.: 胡蝶)	Butterflies	Матылькі
25	Хатару (яп.: 螢)	The Fireflies	Светлякі
26	Токанацу (яп.: 常夏)	Wild Carnation	Дзікія гваздзікі
27	Кагарыбі (яп.: 篝火)	The Cressets	Начныя агні
28	Навакі (яп.: 野分)	The Typhoon	Тайфун
29	Міюкі (яп.: 行幸)	The Royal Outing	Выезд правіцеля
30	Фудзібакама (яп.: 藤袴)	Purple Trousers	Ліловыя шаравары
31	Макібасіра (яп.: 真木柱)	The Cypress Pillar	Кіпарысавая калона
32	Мумэ-га э (яп.: 梅枝)	The Plum Tree Branch	Галінка слівавага дрэва
33	Фудзіўраба (яп.: 藤裏葉)	New Wisteria Leaves	Свежае лісце гліцыній
34	Вакана (-дзё) (яп.: 若菜 上)	Spring Shoots I	Першая зелень I
35	Вакана (-гэ) (яп.: 若菜 下)	Spring Shoots II	Першая зелень II
36	Касівагі (яп.: 柏木)	The Oak Tree	Дубовае дрэва
37	Ёкобуэ (яп.: 横笛)	The Flute	Флейта
38	Судзумусі (яп.: 鈴虫)	The Bell Cricket	Цвыркун-званочак
39	Югіры (яп.: 夕霧)	Evening Mist	Вечаровы туман
40	Міноры (яп.: 御法)	The Law	Закон
41	Маборасі (яп.: 幻)	The Seer	Празорца
–	Кумогакурэ (яп.: 雲隠)	Vanished into the Clouds	Хаванне ў аблоках
42	Ніоўмія (яп.: 匂宮)	The Fragrant Prince	Духмяны прынц
43	Кобай (яп.: 紅梅)	Red Plum Blossoms	Кветкі чырвонай слівы
44	Такэкава (яп.: 竹河)	Bamboo River	Бамбукавая рака
45	Хасіхімэ (яп.: 橋姫)	The Maiden of the Bridge	Дзева мосту
46	Сіігамота (яп.: 椎本)	Beneath the Oak	Пад дубам
47	Агэмакі (яп.: 総角)	Trefoil Knots	Трайныя вузлы
48	Саварабі (яп.: 早蕨)	Early Ferns	Парасткі папаратніка
49	Ядарыгі (яп.: 宿木)	The Ivy	Плюшч
50	Адзумая (яп.: 東屋)	The Eastern Cottage	Усходняя альтанка
51	Укіфунэ (яп.: 浮舟)	A Boat upon the Waters	Лодка на хвалях
52	Кагэро (яп.: 蜻蛉)	The Mayfly	Аўсянік
53	Тэнараі (яп.: 手習)	Practising Calligraphy	Практыкаванне каліграфіі
54	Юмэ-но Укіхасі (яп.: 夢浮橋)	The Floating Bridge of Dreams	Плавучы мост мар

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Аповесць пра Гэндзі